İçeriğe atla

Gary Kildall

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gary Kildall
Doğum19 Mayıs 1942(1942-05-19)
Seattle, Washington, U.S.
Ölüm11 Temmuz 1994 (52 yaşında)
Monterey, California, ABD
Defin yeriEvergreen Washelli Anıt Parkı
Mezun olduğu okul(lar)Washington Üniversitesi[1][2]
Meslek
  • Bilgisayar bilimcisi
  • girişimci
Etkin yıllar1972–1994
Tanınma nedeni
öncülerinden
BaşlıkDigital Research kurucu, başkan ve CEO'su
Kurul üyeliğiDigital Research
EvlilikDorothy McEwen Kildall
Karen Kildall[3]
Çocuk(lar)Scott ve Kristen Kildall[4]
İmza

Gary Arlen Kildall (/ˈkɪldˌɔːl/ ; 19 Mayıs 1942 – 11 Temmuz 1994), Amerikalı bilgisayar bilimcisi ve mikrobilgisayar girişimcisi .

1970'lerde Kildall, diğer işletim sistemleri ve programlama araçlarının yanı sıra CP/M isimli işletim sistemini geliştirdi ve ardından yazılım ürünlerini pazarlamak ve satmak için Digital Research, Inc.'yi (kısaca "DRI") kurdu. Kildall, mikroişlemcilerin dönemin büyük anabilgisayarları ile minibilgisayarları kadar işlevsel olacağını öngören ve bu alanda bir şirket kuran ilk kişiler arasındaydı. Bu dönemdeki başarılarından dolayı Kildall, kişisel bilgisayar devriminin öncüsü olarak kabul edilmektedir.

1980'lerde Stewart Cheifet ile birlikte Kildall, PBS'in kişisel bilgisayar alanındaki en son gelişmeleri kapsayan haftalık bilgilendirme programı Computer Chronicles'da ortak sunuculuk yaptı.

Kildall'ın bilgi işlem alanındaki girişim kariyeri yirmi yıldan uzun sürmüş olsa da ismi esas olarak daha sonra IBM'de kullanılan MS-DOS'a benzeyen çok platformlu mikrobilgisayar işletim sistemi olan CP/M'i geliştirmesiyle anılıyor.

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gary Kildall, ailesinin denizcilik okulu işlettiği Washington eyaletinin Seattle şehrinde doğdu. Babası Joseph Kildall Norveç asıllı bir kaptandı. Annesi Emma yarı İsveç asıllıydı.

Kildall matematik hocası olma hayaliyle Washington Üniversitesi'nde eğitim görmeye başladı. Eğitimi sırasında bilgisayarlara ilgi duymaya başlayan Kildall 1972'de mezun olduktan sonra[1][5] öğretmen olarak ABD Deniz Kuvvetleri'ne yazıldı.[6] Görevi sırasında Silikon Vadisi'ne araba ile ortalama 1 saat uzaklıkta olan Kildall, ilk ticari mikroişlemci olan Intel 4004'ü duydu. Kildall bu işlemciyi temin etti ve ona deneysel programlar yazdı. İşlemci hakkında daha çok bilgi sahibi olmak için Intel'de yarı zamanlı danışmanlık işine girdi.

Kildall kısa süreliğine Washington Üniversitesi'ne geri döndü ve 1972 yılında Bilişim doktorasını tamamladı,[2] ve sonra donanmada öğretmenlik yapmaya döndü. Bu sırada günümüzde derleyicilerin optimizasyonunda kullanılan veri akış analizi teorisi[7] (bugün Kildall metodu olarak da biliniyor) hakkındaki tezini yayınladı ve mikrobilgisayarlar ile disketler ile ilgili çalışmalarını sürdürdü. Intel ona araştırmalarını devam ettirmesi için 8008 ve 8080 işlemcileri çalıştıran bilgisayarlar hediye etti ve 1973'te Kildall PL/M ismindeki mikroişlemciler için dünyanın ilk üst seviye yazılım dilini geliştirdi.[6] Intel için ayrıca INTERP/80 isimli 8080 komut seti simulasyonunu yazdı. Aynı yıl Kildall 8080'in disketleri kontrol edebilmesi için ilk disk tabanlı işletim sistemi olarak kabul edilen CP/M'i geliştirdi. Kildall CP/M'i Intel'e gösterdi ancak Intel bu üründen çok PL/M'i pazarlamakla ilgilendi.[6]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

CP/M[değiştir | kaynağı değiştir]

Kildall ve eşi Dorothy, CP/M'i hobi gazetelerinde pazarlamak için ilk olarak "Intergalactic Digital Research" (Türkçe: Galaksilerarası Dijital Araştırma) diye isimlendirdikleri ancak ismini sonra Digital Research olarak basitliştirdikleri bir firma kurdu. Digital Research, CP/M'i ilk olarak popüler bir Atari 8800 klonu olan IMSAI 8080 için lisansladı. Öbür bilgisayar üreticilerinin de lisans satın almasıyla CP/M endüstride fiilen bir standart haline geldi ve sayısı artan farklı donanım tiplerini destekleme gerekliliği arttı. Bu gereksinime cevap olarak Kildall, bilgisayar donanımında (ROM veya EPROM çipinde) saklanan basit komutlar aracılığıyla CP/M'in farklı donanımlarda çalışmasına olanak tanıyan BIOS teknolojisini icat etti.[6]

IBM anlaşmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

IBM 1980'de Bill Gates'in tavsiyesi üzerine CP/M'in geliştirme aşamasında olan sürümü CP/M-86'nın lisansını satın almak için Digital Research ile iletişime geçti.[8] Gary her zaman yaptığı gibi müzakereleri eşi Dorothy'ye bıraktı ve arkadaşı Tom Rolander ile birlikte uçaklarına binip yazılımları üretici Bill Godbout'a teslim etmeye gittiler.[9][10] IBM temsilcileri ziyaretlerinin amacını açıklamadan önce Dorothy'ye gizlilik sözleşmesi imzalaması konusunda baskı yaptılar. DRI avukatı Gerry Davis'in önerisi üzerine Dorothy Gary'nin onayı olmadan anlaşmayı imzalamayı reddetti. Gary akşam şirkete vardı ve IBM ile olan müzakereyi devam ettirmeye çalıştı. Anlaşmayı imzalayıp imzalamadığı ve IBM temsilcileriyle görüşüp görüşmediği hala bilinmiyor.[11]

IBM, IBM PC isimli ürününde kullanılmak üzere Microsoft'un kurucusu Bill Gates'den bir işletim sistemi talep etmişti. Gates ve firması halihazırda BASIC derleyicisi ve yazılımlar üzerine çalışıyordu. DRI ile anlaşma varılamayınca Gates, işletim sistemi kısmını CP/M'in kaynak kodundan esinlenerek yapılan 86-DOS isimli sistemi satın alarak kapattı. Gates'in arkadaşı Paul Allen 86-DOS'u IBM PC'ye uyumlu hale getirdi ve bu işletim sistemi IBM tarafından PC-DOS olarak pazarlandı.[11]

Kildall PC-DOS'un bir kopyasını satın aldı, inceledi ve sistemin CP/M çalıntısı olduğuna kanaat getirdi. Gerry Davis'e yasal seçenekleri sorduğu zaman Davis ona yazılım telif hakkı yasalarının yetersiz olması nedeniyle pek bir şey yapamayacaklarını söyledi.[12] Bunun yerine Gary IBM'i yasal işlem ile tehdit etti ve IBM CP/M-86'yı PC-DOS'un yanında bir seçenek olarak pazarlamayı teklif etti.[13] Kildall IBM'in yeni sisteminin ticari başarı elde edemeyeceğini düşünerek bu teklifi kabul etti.[14] IBM PC piyasaya sürüldüğü zaman IBM işletim sistemini ayrı sattı. PC-DOS 40 dolara pazarlanırken CP/M 240 dolara pazarlanıyordu. Bu fiyat farkı nedeniyle müşterilerin büyük çoğunluğu PC-DOS'u tercih etti. PC-DOS olmazsa olmaz olarak görülüyordu çünkü çoğu yazılım ona göre yazılmıştı ve IBM PC bir işletim sistemi olmadan Cassette-BASIC çalıştırmak dışında pek bir şey yapamıyordu.[9]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Kildall, 8 Temmuz 1994 tarihinde 54 yaşındayken Montenery, Kaliforniya'daki bir motosiklet kulübü Bar'ı olan Franklin Street Bar & Grill'de kafasına darbe aldı.[15]

Kazadan sonra Kildall 2 defa hastaneden taburcu edildi. 11 Temmuz 1994'te Montenery Yarımadası Hastanesi tarafından öldüğü belirtildi.

Kildall'ın vücudu Krematoryum'da yakıldı ve Seattle'ın kuzeyindeki Evergreen Washelli Anıt Parkı'nda toprağa verildi.[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Kildall_1968 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Kildall_1972 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ O'Connor, Rory J. "PC pioneer Kildall dies in Monterey". wearcam.org. 11 Mayıs 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2022. 
  4. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Markoff_1994 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ Bishop, Todd (25 Nisan 2014). "'A real inventor': UW's Gary Kildall, father of the PC operating system, honored for key work". GeekWire (İngilizce). 12 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  6. ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Swaine_1997 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  7. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Kildall_1973 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Isaacson_2014 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  9. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Chronicles_1995 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  10. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Wallace_1993 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  11. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Freiberger_2000 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  12. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Hamm_2004 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  13. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Morrow_2000 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  14. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Scoble_2007 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  15. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Akass_2006 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  16. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Evans_2004 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Kildall_1968" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Kildall_1972" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Markoff_1994" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Swaine_1997" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Kildall_1973" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Isaacson_2014" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Chronicles_1995" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Wallace_1993" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Freiberger_2000" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Hamm_2004" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Morrow_2000" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Scoble_2007" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Akass_2006" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)

Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Evans_2004" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
"https://tr.chped.com/w/index.php?title=Gary_Kildall&oldid=33405097" sayfasından alınmıştır